Geschiedenis van de Volkswagen Golf GTI

Hoewel de Golf GTI officieel 35 jaar geleden werd geboren, begint zijn verhaal natuurlijk veel eerder, officieus. Een groep liefhebbers van Volkswagens sportievere lijn promootte het "Sport-Golf"-project vanaf 1974, aanvankelijk in het geheim. De projectleiders waren Anton Konrad, voormalig hoofd Public Relations, en Alfons Löwenberg, een ingenieur met benzine in zijn aderen.

Het idee

Alfons Löwenberg herinnert zich: "Op 18 maart 1974 stuurde ik, zoals gebruikelijk, een interne memo naar mijn collega's van de R&D-afdeling, waarin ik de mogelijkheid overwoog om een nieuw, sportief Golf-model voor de jongere generatie te creëren." Löwenbergs voorstel vond geen steun bij zijn collega's, wat "te verwachten" was, aldus Anton Konrad: "Volkswagen was destijds volledig gefocust op de promotie van zijn nieuwe modellengamma, dus Löwenbergs gedurfde project werd niet breed geaccepteerd." Dit ontmoedigde Löwenberg niet, die in het geheim doorging met de ontwikkeling van het chassis van de toekomstige GTI...

Voorbereidende fase

De ingenieur monteerde een dubbele Weber-carburateur in de 1,6-liter motor van de Golf, integreerde een gehomologeerde sportuitlaat in de carrosserie en verlaagde het chassis aanzienlijk. Het comfort was vrijwel nihil. Löwenbergs "ding" zorgde voor een sensatie op het testcircuit van Volkswagen Ehra-Lessien, maar hij nam te veel risico en stelde prof. dr. Ernst Fiala, hoofd van de R&D-afdeling, voor om eens een ritje te maken met de lawaaierige auto. Löwenberg herinnert zich: "Het resultaat was rampzalig; hij brulde net zo hard of zelfs harder dan de uitlaatpijp van een racewagen. 35 jaar later kijken we met een glimlach terug op dit moment." "Deze auto is onmogelijk te besturen!" was Fiala's reactie. Van de ene op de andere dag dreigde het project te mislukken. "We moesten snel onze strategie veranderen", legt Anton Konrad uit. Om deze reden besloot hij in 1974 een vergadering te beleggen met een aantal van zijn collega's: Hermann Hablitzel (hoofd ontwikkeling en projectmanager voor de Golf), Jürgen Adler (hoofd interieur), Herbert Schuster (hoofd testafdeling), Horst-Dieter Schwittlinsky (marketingafdeling) en Alfons Löwenberg. Konrad besefte dat als hij de presentatie van het nieuwe model succesvol wilde maken, de gesprekken over het project buiten het bedrijf moesten plaatsvinden, en de ideale setting daarvoor zijn woonkamer zou zijn.
Natuurlijk, zo zouden sommigen denken, komt nu het verhaal van de bijeenkomst met tapas en bier! Anton Konrad staat erop zijn versie van de gebeurtenissen te corrigeren: "Zo was het helemaal niet. De bijeenkomst vond plaats onder het genot van koffie en een heerlijke taart die mijn vrouw had gebakken."

Het begin

Het "Sport-Golf"-project wint met de dag aan terrein. De ingenieurs zijn er duidelijk over: het doel is om een comfortabele, sportieve en veelzijdige auto te ontwerpen die in niets te vergelijken is met de luidruchtige sportwagens. Aanvankelijk werd besloten om een speciale editie van 5.000 exemplaren te bouwen, die de basis zou vormen voor homologatie voor toelating tot de autosport. "Een te laag aantal om na aftrek van de productiekosten winst te maken uit marketing", herinnert Horst-Dieter Schwittlinsky zich. "We waren er heel duidelijk over", analyseert Herbert Schuster, "dat de enige manier om het GTI-project te realiseren was door de productiekosten te verlagen door gebruik te maken van productieonderdelen." Het resultaat van die bijeenkomst was de creatie van een magisch recept dat de gasten net zo goed beviel als de voortreffelijke taart die die middag werd geserveerd. Het team begint tegen alle verwachtingen in door te zetten.

De ingrediënten

Om gewicht en kosten te besparen, besloten de ingenieurs de basisversie van de tweedeurs Golf als GTI-basis te gebruiken en het chassis aan te passen aan het extra motorvermogen. Herbert Schuster licht toe: "We hebben de vooras uitgerust met een stabilisatorstang, grotere remklauwen en intern geventileerde schijfremmen. 20 millimeter kortere veren en speciaal afgestelde dempers verlaagden de Golf subtiel. Het aangepaste chassis gaf de toekomstige Golf een uitstekende stabiliteit bij hoge toerentallen en rijcomfort bij hoge snelheden." Recaro leverde de sportstoelen. Het sportstuurwiel is overgenomen van de onlangs gelanceerde Scirocco TS. De designafdeling brainstormde om de exterieurlook van het nieuwe model te bepalen. "Destijds leek de rood-zwarte combinatie zeer geschikt voor een sportwagen", aldus Gunhild Liljequist, voormalig ontwerper van de bekleding, deurbekleding en interieurbekleding voor de Golf GTI en later ook ontwerper van speciale uitvoeringen voor Volkswagen. Deze ontwerper was degene die de legendarische tartanbekleding ontwierp. Een van haar collega's bedacht de rode grille-afwerking en zij bedacht op haar beurt het idee voor de versnellingspookknop in de vorm van een golfbal.

De motor

Alles verliep soepel, maar er was nog één probleem dat opgelost moest worden: "De training in de techniek van de Weber-dubbele carburateurs, en dat voor een productie van slechts 5.000 auto's – een volslagen absurd idee!", aldus Anton Konrad, die midden in het project een uitnodiging kreeg van het voormalige hoofd van Audi R&D, Ferdinand Piëch, om hem in Ingolstadt te bezoeken. Anton Konrad: "Meneer Piëch liet me de nieuwe Audi 80 GTE zien en vroeg of ik ermee wilde proefrijden. Ik zei zonder aarzelen ja." Anton Konrad testte de krachtige 110 pk-motor en was onder de indruk; hij wist meteen dat hij de motor had gevonden die hij zocht voor zijn "project". Anton Konrad vertelde Piëch zijn idee, en Piëch besloot spontaan om Volkswagen 5.000 GTE-motoren te gunnen voor het nieuwe Golf-model. "Dit was het beslissende moment", voegt Anton Konrad eraan toe, "we wisten dat de auto klaar was en klaar om officieel aan de directie te worden gepresenteerd."

De beslissing

Anton Konrad bevestigt tegenover de voorzitter van de raad van bestuur, Toni Schmücker, wat tot nu toe een publiek geheim leek: het bestaan van het "Sport-Golf"-project; er wordt vervolgens over gestemd. De rest is geschiedenis: de oorspronkelijk geplande 5.000 Golf GTI's zijn inmiddels uitgegroeid tot bijna 2 miljoen...